Di sản thừa kế chung: Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia
Di sản thừa kế chung là vấn đề thường gặp khi nhiều người cùng được hưởng quyền thừa kế một khối tài sản. Để đảm bảo tính pháp lý và tránh tranh chấp về sau, việc công chứng văn bản thỏa thuận phân chia tài sản là bước quan trọng và cần được thực hiện đúng trình tự. Hiểu rõ quy định, điều kiện và thủ tục giúp các đồng thừa kế chủ động bảo vệ quyền lợi của mình và đảm bảo tài sản được phân chia minh bạch, đúng luật.
>>> Xem thêm: Điều gì khiến hồ sơ tại Văn phòng công chứng được đánh giá là khách quan – độc lập?
I. Khái niệm và căn cứ pháp lý về di sản thừa kế chung 📜
1. Khái niệm di sản thừa kế chung
Di sản thừa kế chung là toàn bộ tài sản để lại khi người chết không chỉ định người hưởng duy nhất, hoặc khi tài sản được chia cho nhiều người đồng thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc.
2. Căn cứ pháp lý
Các quy định liên quan đến việc phân chia và công chứng văn bản thỏa thuận được quy định tại:
Bộ luật Dân sự 2015: Điều 609–615, Điều 650–660.
Luật Công chứng 2014: Điều 57 về công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
⚖️ Điều 57 Luật Công chứng 2014: Công chứng viên chỉ thực hiện công chứng khi “tất cả những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc đều đồng ý ký vào văn bản thỏa thuận phân chia di sản”.
II. Trường hợp bắt buộc phải công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản 🖋️
1. Khi di sản là bất động sản
Nếu di sản là đất, nhà, hoặc tài sản gắn liền với đất, việc công chứng văn bản phân chia là bắt buộc để làm thủ tục đăng bộ, sang tên.
2. Khi di sản là tài sản có đăng ký
Ví dụ: Ô tô, xe máy, tàu thuyền, cổ phần, trái phiếu… Việc công chứng giúp xác lập quyền sở hữu hợp pháp cho người nhận.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ hồng có đáp ứng đúng tiêu chuẩn pháp lý về cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà ở không?
III. Hồ sơ công chứng thỏa thuận phân chia di sản thừa kế chung 📑
Một bộ hồ sơ tiêu chuẩn gồm:
Giấy chứng tử của người để lại di sản
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh…)
Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản
CMND/CCCD của tất cả người thừa kế
Bản di chúc (nếu có)
👉 Công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp pháp và đồng thuận của tất cả người thừa kế trước khi lập văn bản.
IV. Quy trình công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế chung 🔎
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Người thừa kế tập hợp đầy đủ giấy tờ liên quan đến quyền sở hữu và quan hệ thừa kế.
Trường hợp không có di chúc hoặc di chúc vô hiệu → chia theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 theo hàng thừa kế.
3. Tất cả người thừa kế phải đồng thuận
Chỉ khi đạt được sự đồng thuận 100%, văn bản thỏa thuận mới được công chứng.
VI. Ví dụ thực tế về phân chia di sản thừa kế chung 🧮
Gia đình có 3 người con và cha mẹ. Người cha mất và để lại một căn nhà trị giá 3 tỷ đồng. Không có di chúc, nên các đồng thừa kế thuộc hàng thứ nhất gồm: vợ và 3 người con.
Tổng 4 người thừa kế → mỗi người hưởng phần bằng nhau: 👉 3 tỷ / 4 = 750 triệu đồng/người
Nếu cả 4 người thống nhất để 1 người đứng tên căn nhà, thì họ lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản, trong đó 3 người còn lại xác nhận chuyển phần quyền thừa kế của mình.
Văn bản này phải được công chứng để người nhận tài sản tiến hành sang tên.
VII. Lưu ý khi công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế chung ⚠️
Tất cả đồng thừa kế đều phải đồng ý và có mặt.
Người thừa kế là trẻ vị thành niên phải có người giám hộ.
Không được ép buộc, lừa dối hoặc che giấu thông tin.
Công chứng viên có quyền từ chối nếu thấy có dấu hiệu tranh chấp.
Kết luận ✅
Việc phân chia di sản thừa kế chung thông qua văn bản thỏa thuận có công chứng là bước cần thiết để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các đồng thừa kế. Thủ tục công chứng vừa minh bạch, vừa giúp tránh tranh chấp trong tương lai và tạo cơ sở pháp lý vững chắc để sang tên tài sản. Nắm rõ quy định, chuẩn bị đủ hồ sơ và thực hiện đúng quy trình sẽ giúp người thừa kế xử lý tài sản một cách thuận lợi, nhanh chóng và an toàn pháp lý.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
