Nhiều loại hợp đồng phổ biến hiện nay, các bên thường sẽ tìm đến công chứng hoặc chứng thực để được đảm bảo pháp lý. Vậy câu hỏi đặt ra là, hợp đồng dân sự có cần công chứng không? Nếu không công chứng thì có vô hiệu không?
Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận của các bên về việc xác lập, chấm dứt hoặc thay đổi quyền, nghĩa vụ dân sự.
Trong đó, nội dung của hợp đồng dân sự có thể bao gồm: Đối tượng, giá, thời hạn, địa điểm thực hiện hợp đồng, quyền, nghĩa vụ của các bên, trách nhiệm khi vi phạm hợp đồng và phương thức giải quyết tranh chấp…
Hợp đồng là một trong các hình thức của giao dịch dân sự. Bởi vậy, về vấn đề hợp đồng dân sự có cần công chứng không, khoản 2 Điều 119 Bộ luật Dân sự hiện hành đã quy định như sau:
Nếu luật quy định giao dịch dân sự phải được lập và thể hiện bằng văn bản được công chứng hoặc chứng thực, phải đăng ký với cơ quan có thẩm quyền thì phải thực hiện theo quy định đó.
Đồng nghĩa, theo quy định này, không phải mọi hợp đồng dân sự đều phải công chứng hoặc chứng thực mà chỉ có những loại hợp đồng được luật quy định phải công chứng/chứng thực mới có giá trị pháp lý thì mới cần thực hiện theo quy định đó.
Ngược lại, với các hợp đồng dân sự còn lại thì không cần phải công chứng hoặc chứng thực trừ trường hợp các bên có nhu cầu.
Tuy nhiên, nếu lẽ ra hợp đồng đó phải công chứng, chứng thực mà các bên không thực hiện thì vẫn có một trường hợp duy nhất hợp đồng đó sẽ không bị tuyên vô hiệu.
Đó là trường hợp nêu tại khoản 2 Điều 129 Bộ luật Dân sự năm 2015. Cụ thể, nếu các bên hoặc một bên đã thực hiện ít nhất 2/3 nghĩa vụ trong hợp đồng thì Toà án có thể ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó theo yêu cầu của một hoặc các bên.
Ví dụ: Anh A bán cho anh B một chiếc xe ô tô có giá trị 500 triệu đồng và anh B đã thanh toán cho anh A số tiền trị giá 350 triệu đồng. Theo quy định này, anh B đã thực hiện quá 2/3 nghĩa vụ cho anh A nên trong trường hợp này, nếu anh B hoặc anh A có yêu cầu Toà án công nhận hiệu lực của hợp đồng này thì hai anh không cần phải công chứng hoặc chứng thực.
Bởi hợp đồng dân sự không bắt buộc tất cả đều phải công chứng nhưng có một số pháp luật chuyên ngành yêu cầu phải được công chứng, chứng thực thì hợp đồng mới có giá trị pháp lý.
Do đó, ngoài những loại hợp đồng bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực thì tất cả các loại hợp đồng dân sự còn lại (không thuộc các trường hợp bắt buộc công chứng, chứng thực) đều không cần công chứng hoặc chứng thực.
Có thể kể đến một số loại hợp đồng không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực dưới đây:
– Các loại hợp đồng về nhà ở như hợp đồng mua bán, tặng cho, đổi, góp vốn hoặc thế chấp bằng nhà ở (theo quy định tại khoản 1 Điều 122 Luật Nhà ở năm 2014) hoặc Văn bản thừa kế về nhà ở (khoản 3 Điều 122 Luật Nhà ở năm 2015).
– Các loại hợp đồng về quyền sử dụng đất như hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn, cho thuê hoặc cho thuê lại quyền sử dụng đất (căn cứ theo quy định của điểm a, điểm b khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai năm 2013).
Di chúc của người bị hạn chế về thể chấp hoặc của người không biết chữ hoặc di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài căn cứ khoản 3 Điều 630 và khoản 5 Điều 647 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Văn bản lựa chọn người giám hộ nêu tại khoản 2 Điều 48 Bộ luật Dân sự năm 2015…
– Do các bên tự thoả thuận và có mong muốn công chứng, chứng thực hợp đồng dân sự được giao kết với nhau để đảm bảo tính pháp lý cho hợp đồng của các bên.
Bởi theo Điều 5 Luật Công chứng, các hợp đồng đã được công chứng sẽ có hiệu lực từ ngày được công chứng viên ký, đóng dấu và có giá trị như sau:
Có hiệu lực thi hành với tất cả các bên liên quan được đề cập đến trong hợp đồng.
Có giá trị chứng cứ và không phải chứng minh các sự kiện, tình tiết trong hợp đồng đã được công chứng trừ trường hợp các tình tiết, sự kiện đó đã bị Toà án tuyên bố là vô hiệu.
Khi các bên đã công chứng hợp đồng và một trong các bên không thực hiện nghĩa vụ nêu tại hợp đồng thì bên còn lại có quyền khởi kiện yêu cầu Toà án giải quyết trừ trường hợp có thoả thuận khác được ghi trong hợp đồng…
Trên đây là nội dung trả lời cho câu hỏi: Hợp đồng dân sự có cần công chứng không? Ngoài ra, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về thủ tục công chứng, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch