Phân tích các trường hợp hợp đồng ở nhờ bị coi là giả tạo để trốn thuế
Trong thực tiễn, để giảm nghĩa vụ tài chính hoặc né tránh thuế khi chuyển nhượng, nhiều cá nhân đã lựa chọn lập hợp đồng ở nhờ thay cho hợp đồng mua bán, chuyển nhượng thực sự. Tuy nhiên, nếu giao dịch này chỉ nhằm che giấu một hợp đồng khác thì sẽ bị coi là hợp đồng giả tạo theo quy định của pháp luật. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng phân tích căn cứ pháp lý, các trường hợp cụ thể hợp đồng ở nhờ bị coi là giả tạo để trốn thuế, đồng thời đưa ra ví dụ minh họa thực tế để người dân, doanh nghiệp có thể nhận diện và phòng tránh.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng uy tín, nhanh chóng tại văn phòng công chứng gần nhất
1. Khái niệm hợp đồng giả tạo theo quy định pháp luật
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015:
“Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu.”
Trong thực tiễn, “hợp đồng ở nhờ” thường bị sử dụng như một hợp đồng giả tạo, trốn thuế khi chủ sở hữu muốn che giấu bản chất thật sự của giao dịch chuyển nhượng, mua bán hoặc tặng cho quyền sử dụng đất, nhằm giảm hoặc né tránh nghĩa vụ thuế.
>>> Xem thêm: Thủ tục phức tạp, giấy tờ rườm rà – dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói là giải pháp tối ưu cho bạn
2. Các trường hợp hợp đồng ở nhờ bị coi là giả tạo để trốn thuế
2.1. Hợp đồng ở nhờ thay cho hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Chủ đất và người mua thỏa thuận giá trị chuyển nhượng nhưng lại ký hợp đồng ở nhờ, nhằm tránh nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ.
Trường hợp này, bản chất là mua bán đất, nhưng lại “ngụy trang” dưới hình thức cho ở nhờ.
📌 Ví dụ minh họa: Anh A bán mảnh đất cho anh B với giá 1 tỷ đồng. Thay vì công chứng hợp đồng mua bán, hai bên chỉ lập giấy cho ở nhờ để tránh thuế chuyển nhượng. Khi xảy ra tranh chấp, Tòa án có thể tuyên hợp đồng ở nhờ vô hiệu vì giả tạo.
2.2. Hợp đồng ở nhờ thay cho hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Một số trường hợp cha mẹ muốn tặng cho con cái quyền sử dụng đất, nhưng để tránh thuế hoặc các thủ tục liên quan, họ lập hợp đồng ở nhờ.
Đây là hành vi che giấu hợp đồng tặng cho và có thể bị coi là hợp đồng giả tạo, trốn thuế.
2.3. Hợp đồng ở nhờ nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước
Người sử dụng đất muốn tránh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, hoặc tránh bị truy thu khi chuyển nhượng, nên tạo lập giấy cho ở nhờ thay vì công chứng mua bán/tặng cho.
Khi bị phát hiện, giao dịch có thể bị hủy bỏ, đồng thời người vi phạm phải chịu xử phạt hành chính theo quy định pháp luật về thuế.
3. Căn cứ pháp lý về xử lý hợp đồng giả tạo, trốn thuế
Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 124, 131: Giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Luật Quản lý thuế 2019 – Điều 16, Điều 142: Người có hành vi trốn thuế sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy mức độ.
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) – Điều 200: Hành vi trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên có thể bị phạt tiền đến 4,5 tỷ đồng hoặc phạt tù đến 7 năm.
4. Hệ quả pháp lý khi hợp đồng ở nhờ bị coi là giả tạo để trốn thuế
Hợp đồng bị Tòa án tuyên vô hiệu.
Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính về thuế hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Người mua/nhận quyền sử dụng đất có nguy cơ mất quyền lợi nếu hợp đồng bị hủy.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng nhanh chóng, uy tín và đúng quy định pháp luật
5. Giải pháp hạn chế rủi ro khi ký kết hợp đồng ở nhờ
Thực hiện hợp đồng mua bán/tặng cho quyền sử dụng đất đúng quy định, có công chứng, đăng ký sang tên.
Thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ với Nhà nước để tránh bị xử phạt.
Khi có nhu cầu ở nhờ thực sự, cần lập hợp đồng ở nhờ rõ ràng, có thỏa thuận chi tiết, để tránh bị coi là giả tạo.
Hợp đồng ở nhờ nếu bị xác định là nhằm che giấu giao dịch chuyển nhượng, tặng cho hoặc các nghĩa vụ tài chính thì sẽ bị coi là hợp đồng giả tạo, trốn thuế và bị tuyên vô hiệu. Do đó, các bên cần tuân thủ quy định pháp luật, tránh sử dụng hình thức hợp đồng này để gian lận, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
