Lập vi bằng trong tranh chấp đất đai

Khi xảy ra tranh chấp đất đai, nhiều người thường tìm đến vi bằng đất đai do Thừa phát lại lập để ghi nhận tình trạng, sự kiện thực tế liên quan đến quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, hiệu quả pháp lý của vi bằng trong các vụ tranh chấp này như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết dựa trên quy định pháp luật và ví dụ thực tiễn.

>>> Xem thêm: Những giấy tờ cần chuẩn bị khi đến văn phòng công chứng làm thủ tục thừa kế

⚖️ Căn cứ pháp lý về vi bằng đất đai

Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP: Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.
Khoản 3 Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP: Vi bằng có giá trị làm chứng cứ để Tòa án xem xét khi giải quyết vụ án; là căn cứ cho các giao dịch hợp pháp khác.
Luật Đất đai 2013 (Điều 95, 100): Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới là căn cứ pháp lý cao nhất chứng minh quyền sở hữu, sử dụng đất.

👉 Như vậy, vi bằng đất đai không thay thế được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng có thể đóng vai trò chứng cứ bổ trợ trong các vụ tranh chấp.

📑 Vi bằng đất đai là gì?

Vi bằng đất đai là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận các sự kiện, hành vi liên quan đến đất đai.
Ví dụ: ghi nhận hiện trạng thửa đất, việc lấn chiếm, xây dựng trái phép, hay hành vi giao dịch, thỏa thuận giữa các bên về đất đai.

>>> Xem thêm: Địa chỉ cung cấp dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói uy tín, chuyên nghiệp tại Hà Nội

🚫 Vi bằng đất đai có giải quyết tranh chấp được không?

❌ Không thể thay thế giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Trong tranh chấp đất đai, Tòa án và cơ quan nhà nước chỉ công nhận giấy chứng nhận, hồ sơ địa chính, giấy tờ hợp pháp là căn cứ xác định quyền sử dụng đất.
Vi bằng không làm phát sinh, thay đổi quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất.

✅ Có giá trị làm chứng cứ trong quá trình giải quyết tranh chấp

Vi bằng giúp Tòa án có thêm căn cứ khách quan về hành vi, hiện trạng đất.
Là công cụ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất trong tranh chấp.

Xem thêm: Thừa phát lại là gì? Những điều cần biết về Thừa phát lại?

>>> Xem thêm: Thực tế áp dụng công chứng vi bằng trong giải quyết tranh chấp nhà đất

📊 Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ 1 – Tranh chấp ranh giới đất:
Ông A và ông B có tranh chấp về ranh giới đất liền kề. Ông A yêu cầu Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận việc ông B xây dựng hàng rào lấn sang phần đất đang tranh chấp. Vi bằng này được nộp cho Tòa án để chứng minh hành vi xâm phạm.
Ví dụ 2 – Ngăn chặn xây dựng trái phép:
Bà C phát hiện hàng xóm đang xây nhà trên phần đất mà bà cho là thuộc quyền sử dụng của mình. Bà lập vi bằng ghi nhận hiện trạng xây dựng để làm chứng cứ khởi kiện.

>>> Xem thêm: Phí công chứng khi thế chấp nhà đất tại ngân hàng được tính thế nào?

📌 Ưu và nhược điểm của vi bằng đất đai

✅ Ưu điểm

Ghi nhận khách quan, có xác nhận của Thừa phát lại.
Tránh việc đối phương phủ nhận sự kiện đã xảy ra.
Hỗ trợ Tòa án, cơ quan nhà nước trong quá trình giải quyết tranh chấp.

❌ Nhược điểm

Không thay thế được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Nếu vi bằng lập sai thẩm quyền hoặc vượt phạm vi, có thể không được Tòa án chấp nhận.
Chỉ có giá trị chứng cứ, không làm phát sinh quyền sở hữu/sử dụng.

📌 Khi nào nên lập vi bằng đất đai?

Khi phát sinh hành vi lấn chiếm, xây dựng trái phép.
Khi cần ghi nhận hiện trạng đất trước khi xảy ra tranh chấp.
Khi muốn có bằng chứng khách quan về thỏa thuận, giao nhận tiền trong giao dịch đất đai (nhưng không thay công chứng).
Khi chuẩn bị khởi kiện tranh chấp đất đai và cần củng cố chứng cứ.

>>> Xem thêm: Mua bán ô tô công ty cá nhân: Thủ tục chi tiết.

>>> Xem thêm: Mua bán ô tô online – Có an toàn và hợp pháp không?

🎯 Kết luận

Vi bằng đất đai không có giá trị thay thế Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, đây là chứng cứ quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi của các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Người dân nên sử dụng vi bằng như một công cụ hỗ trợ, kết hợp với giấy tờ pháp lý về đất đai để tăng tính thuyết phục trước Tòa.

Xem thêm: Làm sổ đỏ mất bao nhiêu tiền 1m²? Các khoản phí cần lưu ý

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.