Quyền thừa kế của cha mẹ con cái: Với tiền gửi ngân hàng
Tiền gửi ngân hàng là tài sản hợp pháp, có thể để lại thừa kế cho cha mẹ, con cái hoặc người thừa kế hợp pháp khác. Tuy nhiên, nhiều trường hợp khi chủ tài khoản qua đời, gia đình thường lúng túng trong việc xác định quyền thừa kế của cha mẹ con cái đối với khoản tiền gửi này. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, thủ tục thực hiện và ví dụ thực tế theo quy định mới nhất của Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản liên quan.
1. Cơ sở pháp lý về quyền thừa kế của cha mẹ con cái đối với tiền gửi ngân hàng
Bộ luật Dân sự 2015:
Điều 609: Cá nhân có quyền để lại tài sản cho người khác thông qua di chúc hoặc theo pháp luật.
Điều 651: Thừa kế theo pháp luật được áp dụng khi không có di chúc, di chúc không hợp pháp hoặc người thừa kế theo di chúc từ chối nhận di sản.
Điều 651 khoản 1: Hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (sửa đổi 2017): Ngân hàng có nghĩa vụ bảo đảm chi trả tiền gửi cho người thừa kế hợp pháp khi chủ tài khoản qua đời.
Như vậy, quyền thừa kế cha mẹ con cái đối với tiền gửi ngân hàng được pháp luật thừa nhận và bảo đảm.
2. Quyền thừa kế của cha mẹ con cái trong trường hợp có di chúc
Nếu người để lại tiền gửi ngân hàng lập di chúc hợp pháp, việc chia thừa kế được thực hiện theo nội dung di chúc.
Cha mẹ, con cái có thể được chỉ định là người thừa kế toàn bộ hoặc một phần số tiền.
Tuy nhiên, theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, ngay cả khi không được chỉ định trong di chúc, cha mẹ, con cái thuộc diện người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc, vẫn được hưởng một phần di sản bắt buộc (2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật).
Ví dụ: Ông A có 1 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng và để lại di chúc cho bạn thân là ông B toàn bộ số tiền. Tuy nhiên, cha mẹ già yếu của ông A vẫn được hưởng phần thừa kế bắt buộc (2/3 suất theo pháp luật), mặc dù không được nhắc đến trong di chúc.
Ví dụ: Bà C có 600 triệu đồng tiền gửi ngân hàng và qua đời không để lại di chúc. Hàng thừa kế thứ nhất gồm: chồng, 2 con và cha mẹ đẻ. Như vậy, 5 người sẽ được chia đều, mỗi người hưởng 120 triệu đồng.
4. Thủ tục để thực hiện quyền thừa kế của cha mẹ con cái nhận tiền thừa kế tại ngân hàng
4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Giấy chứng tử của người gửi tiền.
Giấy tờ tùy thân của người thừa kế (CCCD/CMND, hộ khẩu).
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…).
Văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có công chứng/chứng thực.
4.2. Quy trình thực hiện tại ngân hàng
Người thừa kế nộp hồ sơ cho ngân hàng.
Ngân hàng kiểm tra, xác minh thông tin và phong tỏa tài khoản tạm thời.
Sau khi có đầy đủ giấy tờ hợp lệ, ngân hàng tiến hành chi trả tiền cho cha mẹ, con cái hoặc các đồng thừa kế theo thỏa thuận.
>>> Xem thêm: Quy định pháp luật mới nhất vềThừa kế sổ tiết kiệm cần nắm rõ để tránh tranh chấp.
5. Các lưu ý quan trọng khi thực hiện quyền thừa kế của cha mẹ con cái
Nếu có tranh chấp giữa những người thừa kế, ngân hàng chỉ giải quyết sau khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
Người thừa kế nên thực hiện thủ tục công chứng văn bản thừa kế sớm để tránh kéo dài thời gian phong tỏa tài khoản.
Trường hợp cha mẹ hoặc con cái thuộc diện được hưởng phần di sản bắt buộc nhưng bị bỏ qua trong di chúc, họ vẫn có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền lợi.
Quyền thừa kế cha mẹ con cái đối với tiền gửi ngân hàng của người thân được pháp luật quy định rõ ràng trong Bộ luật Dân sự 2015. Dù có di chúc hay không, cha mẹ và con cái đều thuộc hàng thừa kế thứ nhất và được pháp luật bảo đảm quyền lợi. Để tránh tranh chấp, gia đình nên chuẩn bị giấy tờ đầy đủ và thực hiện thủ tục công chứng trước khi nộp hồ sơ tại ngân hàng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
